Co wchodzi w skład wyposażenia technologicznego oczyszczalni ścieków?

Zarówno produkcja przemysłowa, jak i funkcjonowanie gospodarstw domowych jest nierozerwalnie powiązane z emisją różnego rodzaju zanieczyszczeń stałych, ciekłych i gazowych. Aby odbywało się to w sposób nieinwazyjny dla środowiska oraz bezpieczny dla zdrowia i życia ludzi, niezbędna jest odpowiednia utylizacja odpadów i powtórne wykorzystanie odzyskanych materiałów. Do tego typu działań zalicza się oczyszczanie ścieków. Wyposażenie technologiczne wykorzystywane w oczyszczalniach ścieków powinno być dobrane pod kątem specyfiki i skali prowadzonej działalności, a także ilości i – przede wszystkim – rodzaju generowanych zanieczyszczeń. Jakie dokładnie elementy wyposażenia wchodzą w skład oczyszczalni ścieków i od czego one zależą? Postaramy się to wyjaśnić w poniższym wpisie.

Jakie urządzenia są niezbędne w procesie oczyszczania ścieków?

Aby zrozumieć, jakie działania muszą zostać podjęte i jakie elementy wyposażenia technologicznego należy zamontować w oczyszczalni ścieków, warto poznać podstawy przebiegu całego procesu gospodarowania ściekami. Dzieli się go na trzy główne etapy: oczyszczanie mechaniczne, oczyszczanie właściwe (biologiczne) i doczyszczanie.

• Oczyszczanie mechaniczne

Wszystko zaczyna się od pierwszej strefy, gdzie dochodzi do oczyszczenia mechanicznego. Ścieki najpierw przepływają przez komorę, gdzie osadzają się najcięższe frakcje zanieczyszczeń, a następnie trafiają na kraty i sita o różnej perforacji, na których zatrzymywane są dryfujące śmieci (papier, niedopałki papierosów, odpadki kuchenne itp.). W kolejnym kroku ścieki poddawane są sedymentacji w osadnikach wstępnych. Ich budowa i rozmiar może być mocno zróżnicowany, choć obecnie do najbardziej popularnych typów zalicza się tzw. podłużne osadniki gnilne wykonane z tworzywa sztucznego bądź rzadziej z betonu. Fakt, że zawiesina mineralna (np. żwir, piasek) charakteryzuje się większą wartością prędkości opadania niż prędkość przepływu pionowego ścieków, powoduje, że do koryta odpływowego może zostać odprowadzona wstępnie oczyszczona ciecz. Dodatkowo osadnik wstępny zwykle jest wyposażony również w deflektor wlotowy, który chroni przed zbyt silnym wlotem ścieków do komory, a także w deflektor wylotowy, czyli element zabezpieczający przed wypłynięciem kożucha. Na tym etapie stopień zanieczyszczenia ścieków zostaje zredukowany o ok. 40%.

• Oczyszczanie właściwe

Oczyszczanie właściwe skupia się na dezaktywacji biologicznej ścieków. Tworzone w komorze warunki umożliwiają powstawanie kolonii bakterii, które następnie żywią się związkami węgla, azotu i fosforu, dzięki czemu oczyszczają ściek ze szkodliwych związków. Należy jednak pamiętać, że konkretne wyposażenie bioreaktora w oczyszczalniach do 2000 RLM zależy od zastosowanej technologii (osadu czynnego bądź złóż biologicznych) oraz od stosowanych przez producentów modyfikacji. Jeśli zostanie podjęta decyzja o wykorzystaniu technologii osadu czynnego, do najbardziej podstawowego wyposażenia zalicza się ruszt z dyfuzorami membranowymi do drobnopęcherzykowego napowietrzania ścieków oraz dmuchawę napowietrzającą, tłoczącą powietrze do dyfuzorów. Znów w przypadku oczyszczalni skupiającej się na technologii złoża biologicznego kluczową rolę będzie odgrywać – zgodnie z nazwą – złoże biologiczne wykonane najczęściej z tworzywa sztucznego oraz źródło tlenu. Nie ma jednego wskazanego sposobu zaopatrywania złoża w tlen, dlatego źródło warto dopasować względem umiejscowienia złoża. Dmuchawa z rusztem napowietrzającym będzie idealnym rozwiązaniem dla złóż zanurzonych w ściekach, natomiast wentylator sprawdzi się w przypadku złóż odkrytych, zraszanych lub częściowo zanurzanych. Inne urządzenia stanowią jedynie wyposażenie dodatkowe, które usprawnia, ale nie determinuje pracę bioreaktora.

• Doczyszczanie

W ostatnim etapie złożonego procesu oczyszczania mieszanina trafia do osadników wtórnych, gdzie ściek zostaje grawitacyjnie odseparowany od wytworzonego biochemicznie osadu. Do prawidłowego funkcjonowania komory osadnika wtórnego niezbędna jest pompa, która będzie zajmować się zbieraniem opadającego na dno osadu. Dodatkowo pompa może być zaangażowana zarówno w recyrkulację części osadu z powrotem do komory bioreaktora, jak i wypompowywanie ścieków oczyszczonych z oczyszczalni do środowiska. Inną, nie mniej ważną kwestią jest odpowiednie wyprofilowanie samego dna komory (np. w formie leja), dzięki czemu opadający osad będzie kumulował się w jednym punkcie, usprawniając tym samym pracę pompy. Finalnym etapem jest kontrola jakości ścieku – po sprawdzeniu stopnia zanieczyszczenia ściek może trafić do odbiornika. W tym miejscu należy podkreślić, że do elementów wyposażenia oczyszczalni ścieków należy również aparatura pomiarowa, układy zasilania i sterowania, systemy transportowe (np. przenośniki) oraz wiele innych urządzeń. To, jak ostatecznie będzie wyglądać proces, a tym samym wyposażenie technologiczne oczyszczalni ścieków, zależy jednak od indywidualnego zapotrzebowania oraz aktualnie dostępnych rozwiązań. Zasady prawidłowej eksploatacji oczyszczalni bytowych. Przeczytaj na naszym blogu